Rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip açıldıktan sonra usulüne uygun bir şekilde satış sürecinin tamamlandığını ve borçlu tarafınca ihalenin fesli davası açılmadan ihalenin kesinleştiğini varsayalım. Yüksek ihtimalle değerinin çok daha altında satılan bu taşınır rehnin dosya borcunu karşılamakta zorlandığı durumda rehin açığı belgesi imdada yetişir.
Rehin açığı belgesi nedir?
Rehinli taşınır mal ihale usulü satılarak rehin ortadan kaldırılabilir. Ancak ihale usulü olması sebebiyle dosya borcunu karşılaması gereken rehinli taşınır, değerinin çok daha altına satılabilir. Bu durumda alacaklı alacağının tamamını alamayabilir. Dolayısıyla ilgili rehine dair bir açık oluşur. Alacaklı kişinin bu açığı tahsil etmek istemesi gayet normaldir. Bunun için alacaklı veya vekalet verdiği hukuk bürosu avukatının yardımı ile icra dairesinden geçici veya kesin rehin açığı belgesi alabilir. İşbu belge ilam hükmünde olup ayrı bir icra takibi yapılarak haciz yoluyla kalan bakiyenin tahsilini sağlar.
Rehin açığı belgesinin türleri;
Rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip sürecinde satış talep ettikten sonra takip devam ederken rehinli taşınırın alacağı karşılamayacağını belirtirse, açıkta kalan kısım için geçici rehin açığı olarak tabir edilen belge alınabilir. Ancak kalan tutar üzerinden başkaca taşınır ya da taşınmazların satışını isteyebilmesi için kesin rehin açığı belgesi alması daha mantıklı olacaktır. Kesin nitelikli belge için ise satıştan sonra kesin rakamlar belli olunca talep edilmesi doğru olacaktır. Zira bu kesin rehin açığı belgesi genellikle satıştan sonra verilmektedir. Bu belge ile bir yıl içerisinde genel haciz yolu ile icra takibi yapılabilir ve borçluya kalan tutar üzerinden ödeme emri veya icra emri gönderilmeksizin haciz talep edilme hakkı vardır. Ancak bir yıl sonra takip yapılır ise icra emri veya ödeme emri gönderilmesi ve bu tebligatların tebliğ olması zorunlu hal alacaktır.
Kesin rehin açığı belgesi “aciz vesikası” anlamına gelmemektedir. Kesin nitelikli belge taşınırın dosya borcunu karşılamadığını gösterirken, Aciz vesikası ise borçlunun tüm mal varlığının borcu karşılamaya yeterli olmadığını gösterir.
